Justitie wilde pasfoto's van ov-chipreizigers
31 augustus 2009
AMSTERDAM - De rechter blijkt Justitie te hebben verboden pasfoto's van ov-chipkaartreizigers te vorderen voor onderzoek. De gegevensbeheerder wilde de informatie niet verstrekken. Voor de zaak bleek de informatie niet nodig.
Dat blijkt uit een vonnis van de rechtbank in Rotterdam. De uitspraak dateert al van juni, maar komt nu pas in de publiciteit. Inmiddels ligt de zaak bij de Hoge Raad, want het Openbaar Ministerie vindt dat ze dergelijke gegevens wel moeten mogen opvragen.
Onderzoek
Aanleiding voor de zaak is een onderzoek naar een aanranding in Rotterdam in 2007, waarbij er een vermoeden bestond dat de dader gebruik zou hebben gemaakt van de metro. Daarom vorderde het Openbaar Ministerie gegevens van klanten, die op 6 mei 2007 tussen 10 uur 's avonds en middernacht op de metrostations Maashaven en Heemraadlaan waren geweest.
Niet alleen werd gevraagd om naam, adres en woonplaats van de reizigers, maar ook om een pasfoto. Dat laatste weigerde gegevensverwerker Trans Link Systems met een beroep op de Wet Bescherming Persoonsgegevens. Onder protest moest het bedrijf de informatie toch leveren, maar stapte direct naar de rechter om te voorkomen dat deze informatie zou worden gebruikt.
Rechtszaak
Kern in de discussie is dat een foto informatie geeft over het ras en soms de levensovertuiging van iemand en daarom niet zomaar gevorderd kan worden. Niet alleen wetgeving in Nederland verbiedt dat, maar ook de Europese richtlijn voor privacy. Voor het opvragen van dergelijke informatie zou dan ook toestemming van een rechter-commissaris nodig zijn.
De rechter is het met dat verweer eens. De afbeeldingen moesten aan Trans Link Systems worden teruggeven en mochten niet in het onderzoek worden gebruikt.
Beroep
In een reactie stelt het Openbaar Ministerie in Rotterdam het niet met de beslissing eens te zijn en in beroep te zijn gegaan. Omdat dit een bijzondere procedure is, komt de zaak nu direct bij de Hoge Raad uit.
Trans Link Systems zegt in een reactie blij met de uitspraak te zijn en de privacy van klanten belangrijk genoeg te vinden om naar de rechter te stappen. "Wij hebben in onze systemen en organisatie een veelheid aan maatregelen getroffen om de privacy van klantgegevens te waarborgen.
Zo ook hoe moet worden omgegaan met vorderingen van politie en jusitie.", zegt financieel directeur Gerben Nelemans tegenover NU.nl. "In het weigeren van dit vorderingsverzoek zijn we door de rechter terecht in het gelijk gesteld. We zien de procedure bij de Hoge Raad dan ook met vertrouwen tegemoet."
Niet noodzakelijk
Overigens bleek de informatie van de ov-chipkaart niet noodzakelijk voor het oplossen van het misdrijf. De verdachte kon met reguliere opsporingsmethoden worden aangehouden en veroordeeld.
Het ov-chipkaartsysteem registreert alle reizen, die bij persoonlijke kaarten te koppelen zijn aan een losse database met persoonsgegevens. Reisgegevens worden zeven jaar bewaard. Trans Link Systems zegt nog in overleg met de Belastingdienst te zijn om deze periode te verkorten.
(c) ANP / nu.nl
Ons commentaar:
Heeft u een OV-chipkaart, dan worden al uw reisbewegingen dus met uw pasfoto en andere persoonsgegevens 7 jaar lang bewaard, waarbij de bescherming van uw privacy afhankelijk is van de vraag of de beheerder (i.c. Trans Link Systems) de moeite neemt om tegen dit soort vorderingen van het Openbaar Ministerie juridische actie te ondernemen, van de vraag of de rechter daarbij meewerkt, en van de vraag of het Openbaar Ministerie vervolgens het door de rechter opgelegde gebruiksverbod naleeft (hetgeen, gezien enkele recente zaken, nog bepaald niet vanzelfsprekend is).
Wij horen sommigen alweer denken "ja, maar als je onschuldig bent heb je niets te verbergen". Onze vraag aan hen: geldt dat ook indien het Openbaar Ministerie meer geneigd is zaken af te handelen dan op te lossen? Waarbij soms niet geschroomd wordt om, door bewust ontlastende informatie uit het dossier te houden, zelfs personen te laten veroordelen waarvan het Openbaar Ministerie WEET dat ze onschuldig zijn? Vertrouwt u uw privacy-gevoelige informatie in handen van die overheid?
Dit is de zoveelste keer dat blijkt hoe kwetsbaar dit soort informatie is, en in dat verband herhalen wij nog maar eens ons standpunt over kilometerheffing: wij moeten dat niet willen.