Kosten bekeuring melkkoe justitie
20 augustus 2009
De administratiekosten die sinds 1 juli gerekend worden op verkeersboetes, lijken een nieuwe melkkoe voor de overheid. Want terwijl de kostprijs van een bekeuring e4,30 is, betalen overtreders per prent 6 euro administratiekosten aan het Centraal Justitieel Incassobureau (CJIB). Dit levert jaarlijks een overschot op van een slordige 20 miljoen euro.
Toen staatssecretaris Albayrak van Justitie eind juni bepaalde dat het bedrag voor administratiekosten 6 euro moest zijn, beloofde ze dat alleen daadwerkelijke kosten op de burger verhaald zouden worden. Iedereen die gepakt wordt na een verkeersovertreding moet deze "kosten voor inning" betalen. Na 2012 kan het bedrag eens per twee jaar worden aangepast aan de inflatie. Het doorberekenen van de kosten van het CJIB gebeurt na een motie van de coalitiepartijen CDA, ChristenUnie en PvdA tijdens de begrotingsbesprekingen van 2007. Met het extra geld, geraamd op 65 miljoen euro, worden enkele verkiezingsbeloftes van het kabinet betaald, zoals gratis schoolboeken. Burgers kunnen niet in beroep gaan tegen de administratiekosten. De opbrengst hiervan komt boven op de bijna 600 miljoen euro die verkeersdeelnemers jaarlijks betalen voor 'fout' gedrag.
Geautomatiseerd
Van het puur 'doorberekenen' van kosten lijkt alleen geen sprake. Zo is e 2,23 van de administratiekosten bestemd voor personeelskosten. Maar volgens een woordvoerster van het CJIB komt aan het versturen van de circa 12,5 miljoen verkeersboetes per jaar juist geen mensenhand te pas. "Dat is een volledig geautomatiseerd proces. Pas bij overschrijding van de betalingstermijn gaat er iemand mee aan de slag." Dat is slechts het geval in 15 procent van de verkeersboetes.
Toch wordt via de personeelsheffing op de bekeuring tweederde van alle jaarlijkse personeelskosten van het hele CJIB geïnd. Dit terwijl de meeste werknemers juist bezig zijn met andere zaken. Zo int het bureau in Leeuwarden ook boetes die door de strafrechter zijn opgelegd en van instanties als de Voedsel en Warenautoriteit. Ook pakt het CJIB crimineel vermogen af. Een vergelijking van de aan bekeurden doorberekende gerechtskosten met die op de justitiebegroting, leert dat verkeersovertreders bijna alle deurwaarderskosten van het CJIB ophoesten. Dit terwijl 95 procent van de bekeuringen binnen een jaar wordt betaald, en juist bij andere boetes hoge incassokosten worden gemaakt.
Bezopen
Een woordvoerster van het CJIB kan geen verklaring geven voor het verschil tussen de in de rijksbegroting opgevoerde kostprijs van e 4,30 en de doorberekende e 6,00. "Daarover lopen enkele verzoeken om informatie, die eerst afgehandeld moeten worden." De ANWB noemt het verschil "bezopen". Woordvoerder Markus van Tol is benieuwd naar de reacties van de politiek, "want dit is niet aan de burger uit te leggen."
De oppositie was eerder al kritisch over de administratiekosten, die niet afhankelijk zijn van de hoogte van de bekeuring.