SWOV benadrukt voordelen fietshelm
12 oktober 2009
Hoewel fietsers er volgens onder meer de Fietsersbond niet om staan te springen, pleit de SWOV opnieuw voor het op grotere schaal gebruiken van de fietshelm. Die kan vooral bij kinderen veel leed voorkomen.
Ruim een kwart van de letsels onder fietsers ten gevolge van een verkeersongeval betreft hoofd- en hersenletsel, zo schrijft de SWOV in een nieuwe factsheet over de fietshelm. Ongeveer driekwart van het hoofd- en hersenletsel ontstaat bij ongevallen waarbij geen gemotoriseerd verkeer betrokken is; bij jonge kinderen is dit bijna 90%. Voor het merendeel gaat het dan om enkelvoudige ongevallen.
Onderzoek toont aan dat een fietshelm bij een ongeval bescherming biedt tegen ernstig hoofd- en hersenletsel. Het maximale effect van een fietshelm ligt volgens een conservatieve schatting rond de 45% reductie van de kans op hoofd- en hersenletsel. De vraag is of dat een verplichte invoering rechtvaardigt.
Een veel gehoord argument tegen een fietshelmplicht is dat deze het fietsgebruik zou doen afnemen. Er zijn weinig goed opgezette studies die dit kunnen bevestigen of ontkrachten, aldus de SWOV. Een veel aangehaalde Australische studie stelt dat het fietsgebruik na invoering van de verplichte fietshelm sterk terugliep onder kinderen en jongeren: in het eerste jaar na de verplichtstelling waren er 42% minder kinderen en jongeren op de fiets; in het tweede jaar 36% minder in vergelijking met vóór de verplichtstelling. Onder volwassenen was er een afname van respectievelijk 29% en 5%. In Canada wordt verminderd fietsgebruik in de Canadese provincie Novia Scotia gemeld na de invoering van fietshelmplicht. Aan de andere kant kon men in de Canadese provincie Ontario juist geen effect op het fietsgebruik van kinderen van 5 tot 14 jaar vaststellen als gevolg van een helmverplichting.
In een land met een sterk utilitaire fietstraditie zoals Nederland zou het effect van een helmplicht op het fietsgebruik anders kunnen zijn dan in een land waar de fiets voornamelijk voor recreatieve doeleinden wordt gebruikt. Dit is echter niet onderzocht, aldus de SWOV.
Al met al pleit de SWOV op grond van deze gegevens niet tot een verplichte invoering van de fietshelm maar het onderzoekinstituut houdt het erop dat een fietshelm een effectief hulpmiddel is om je als fietser te beschermen tegen hoofd- en hersenletsel.
(verkeersnet)
Ons commentaar:
Het lijkt inderdaad volkomen logisch dat een fietshelm hoofdletsel weet te voorkomen of verminderen, dus wat dat betreft is het onderzoek van de SWOV een open deur. De werkelijke strekking van het onderzoek ligt natuurlijk besloten in de laatste opmerkingen: er wordt dus onderzocht of het gebruik van een fietshelm verplicht moet worden gesteld. Wij zijn blij om te vernemen dat de SWOV dit zelf in ieder geval een onzalig plan vindt. Wij vinden dat ook, niet alleen omdat het een te grote inbreuk op de persoonlijke vrijheid is, maar ook omdat het vele averechtse effecten tot gevolg heeft, zoals de SWOV ook al aangeeft. Dat neemt niet weg dat het gebruik van de helm natuurlijk best mag worden gepromoot, maar wat ons betreft zonder enige wettelijke dwang.